คำประกาศเกียรติคุณคนไทยตัวอย่างประจำปีพุทธศักราช ๒๕๓๙
แพทย์หญิงอรไท นิตย์คำหาญ
แพทย์หญิงผู้เสียสละและมีอุดมการณ์ที่มั่นคง แม้จะรับภาระทั้งด้านการรักษาพยาบาลผู้ป่วยและการบริหารโรงพยาบาลก็มิได้ย่อท้อยังคงมุ่งมั่นก้าวไปข้างหน้า เพื่อพัฒนาโรงพยาบาลในชนบทมีความสมบูรณ์พร้อม สามารถเป็นที่รับใช้และที่พึ่งพิงของประชาชน ทำให้คนยากไร้มีความหวังและมีสุขภาพชีวิตที่ดีขึ้น แพทย์หญิงผู้นั้นคือ “แพทย์หญิงอรไท นิตย์คำหาญ”
แพทย์หญิงอรไท นิตย์คำหาญ เป็นชาวหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี สำเร็จการศึกษาเป็นแพทยศาสตรบัณฑิต จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๓๓ แล้วไปเป็นแพทย์ประจำโรงพยาบาลหนองคาย ซึ่งแม้จะมิใช่โรงพยาบาลในจังหวัดบ้านเกิดตามที่ตั้งใจไว้แต่เดิม แพทย์หญิงอรไทฯ ก็ได้ตั้งใจทำงานเต็มที่ จนเป็นที่เคารพรักของคนทั่วไป
แพทย์หญิงอรไทฯ ย้ายกลับมาอุดรธานีบ้านเกิดในอีกสองปีต่อมา โดยรักษาการตำแหน่งผู้อำนวยการโรงพยาบาลหนองวัวซอ ซึ่งเป็นโรงพยาบาลชนบท มีแพทย์เพียงคนเดียว ต้องดูแลงานทั้งด้านรักษา พยาบาลผู้ป่วยและบริหารบุคลากร มิใช่งานที่ง่ายเลย สำหรับสตรีที่เพิ่งมีประสบการณ์การทำงานเพียง ๒ – ๓ ปี แต่ด้วยความรักท้องถิ่นและความตั้งใจจริง แพทย์หญิงอรไทฯ ได้พัฒนาโรงพยาบาลหนองวัวซอ จนได้มาตรฐานเป็นศูนย์รวมด้านความร่วมมือร่วมใจจากพ่อค้าประชาชน หน่วยงานต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและเอกชน ได้รับบริจาคที่ดินจากวัดบุญญานุสรณ์ เป็นจำนวนถึง ๒๕ ไร่ ในการขยายโรงพยาบาล โดยมีพ่อค้าประชาชนร่วมบริจาคเงินค่าก่อสร้างและอุปกรณ์การแพทย์เพื่อรองรับประชาชนที่เจ็บป่วย ทั้งนี้อำเภอหนองวัวซอมีประชากรทั้งหมดกว่าหกหมื่นคน แต่นั้นมาจึงมีโรงพยาบาลหนองวัวซอสองแห่ง แต่มีแพทย์ประจำเพียงคนเดียวเช่นเดิม แพทย์หญิงอรไทฯ บริหารงานโรงพยาบาล จัดการด้านการรักษาพยาบาล จนโรงพยาบาลหนองวัวซอ ได้รับรางวัลโรงพยาบาลชุมชนดีเด่นระดับจังหวัด ดีเด่นระดับเขต และระดับภาค ในปี พ.ศ. ๒๕๓๘ หลังจากที่ได้รับรางวัลเกียรติยศอื่น ๆ มาหลายต่อหลายรางวัล รวมทั้งรางวัลโรงพยาบาลสายสัมพันธ์แม่และลูกเป็นแห่งแรกของจังหวัดอุดรธานีด้วย แพทย์หญิงอรไทฯ มีความสุขกับการทำงาน ได้จัดทำโครงการต่าง ๆ เพื่ออำนวยความสะดวกทางการแพทย์และพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชากรขึ้นอีกหลายอย่าง เช่น โครงการคลินิกให้คำปรึกษาสุขภาพครบวงจร โครงการเลิกยาเสพติด โครงการหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ โครงการอาหารผู้ป่วย โครงการอาสาสมัครสาธารณสุข ฯลฯ โดยได้รับความร่วมมือร่วมใจจากชาวบ้าน และผู้ใต้บังคับบัญชาผู้ร่วมานเป็นอย่างดี
นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยขอนแก่นยังได้เชิญให้เป็นอาจารย์พิเศษสอนวิชาเวชศาสตร์ชุมชนแก่นักศึกษาแพทย์ ต่อเนื่องกันมาถึง ๑๐ รุ่น ซึ่งแพทย์หญิงอรไทฯ ในฐานะศิษย์เก่าก็มีความยินดีที่จะทำหน้าที่ดังกล่าว เพื่อถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์จริงเป็นแนวทาง และกำลังใจแก่แพทย์รุ่นหลังต่อไป เช่นเดียวกับการทำหน้าที่วิทยากรให้ความรู้ในการอบรมสัมมนาต่าง ๆ ทั้งระดับอำเภอและจังหวัดอย่างต่อเนื่องเสมอมา ผลงานของแพทย์หญิงอรไท นิตย์คำหาญ นั้น ไม่เพียงด้านการบริการทางการแพทย์ การบริหารโรงพยาบาลที่โดดเด่น ยังงานด้านวิชาการที่มีการค้นคว้าวิจัยและไม่เคยหยุดนิ่ง ด้วยตระหนักอยู่เสมอว่าหนองวัวซอนั้นอยู่ห่างความเจริญ อยู่ไกลจากเมืองหลวง คนหนองวัวซอเองควรจะต้องตื่นตัวในการดูแลพัฒนาท้องถิ่นของตน เมื่อมีบทบาทหน้าที่เป็นแพทย์ ก็ต้องทำหน้าที่ของตัวเองเต็มกำลังความสามารถ ด้วยความเมตตา เสียสละ และซื่อตรง อันจะนำไปสู่ความร่วมมือร่วมใจกัน เพื่อการพัฒนาชุมชนของตนสืบไป
ตลอดระยะเวลาที่ปฏิบัติหน้าที่ของแพทย์และตลอดระยะเวลาที่มีบทบาทเป็นคนท้องถิ่น แพทย์หญิงอรไท นิตย์คำหาญ คือแบบอย่างของคนที่ทำงานหนักและเสียสละ เป็นความภูมิใจของชาวอำเภอหนองวัวซอ และวงการแพทย์โดยแท้จริง
มูลนิธิธารน้ำใจได้พิจารณาแล้วเห็นสมควรยกย่องให้ แพทย์หญิงอรไท นิตย์คำหาญ
“เป็นคนไทยตัวอย่างประจำปีพุทธศักราช ๒๕๓๙”